T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

ANIZ YAKAN GELECEĞİNİ YAKAR

Yayın Tarihi : 20.05.2021

Anız Neden Yakılır?

Hasat sonrası tarlada kalan değer taşımayan, bitki artıklarını ortadan kaldırmak, böcek ve diğer zararlıları ortadan kaldırmak, toprak işlemeyi kolaylaştırmak, hastalıkları önlemek, yabancı ot tohumlarını ortadan kaldırmak ve bitki artıklarını en ucuz maliyetle ortadan kaldırmak için anızlar yakılmaktadır.

Geçmiş yıllarda çok yaygın olmakla birlikte, şu an için çok nadir olarak karşılaşılmaktadır. Modern tarımda anız yakmanın son derece hatalı bir uygulama olduğu, yapılan araştırmalar neticesinde yakılan alanlardaki zararın telafi edilemediği ortaya konmuştur.

Anız Yakma Sonucu Oluşan Zararlar Nelerdir?

  1. Anız yakma esnasında toprağın en üst katmanında sıcaklık 50-750 C derecelere kadar çıkar. Bu sıcaklıkta tüm organik madde yok olur. Organik madde yağış sularının emilmesi ve tutulması, erozyonun önlenmesi, toprağın havalandırılması, bitki besin madde ihtiyaçlarını karşılanması gibi çok önemli işlevlere sahiptir.
  2. Bitki artıkları toprağın su ve rüzgar erozyonuna karşı koruma sağlamaktadır. Anız yakma sonrasında koruyucu bitki örtüsü yok olduğundan toprak erozyona açık hale gelmektedir.
  3. Anız yakılması ile toprağın verimliliği azalır. Sap artıkları çürüyerek toprağın Karbon, Azot ve diğer bitki besin elementleri içeriğini artırmaktadır.
  4. Anız yakma ile tarımsal üretim için gerekli olan mikroorganizma faaliyetleri azalmaktadır.
  5. Hastalık, zararlı ve yabancı ot gelişimi artmaktadır.
  6. Anız yakılması havayı kirletmekte, yola yakın alanlarda görüş mesafesini azaltmakta ve trafik kazalarına neden olmaktadır.
  7. Anız yakma esnasında çevredeki hasat edilmemiş tarımsal ürünler, tarımsal alet ekipmanlar, yerleşim yerleri, yaşamsal ve tarımsal yapılar, ormanlar da yanmaktadır.
  8. Anız yakma ile doğal denge bozulmaktadır. Yakma esnasında pek çok yabani hayvan zarar görmekte ya da yuvalarını-yaşam alanlarını terk etmek zorunda olmaktadırlar.

Anız Yakmanın Önlenmesi İçin Neler Yapılabilir?

  1. Anız yakmanın ana gerekçesi olan daha iyi tohum yatağı hazırlama işlemi modern tarım teknikleri kullanılarak yapılmalıdır.
  2.  Hasat toprak yüzeyine yakın yapılmalıdır.
  3. Hasat sonrası anızların sap parçalayıcı aletlerle parçalanması çürümeyi kolaylaştıracaktır.
  4. Hastalık ve zararlılar ile mücadele de en uygun mücadele yöntemi seçilmelidir.
  5. Bakanlığımızca ilave desteklemesi ödemesi de uygulanmakta olan anıza ekim kullanılarak hem toprak işleme maliyetleri azaltılır hem de toprak uzun yıllar korunmuş olur.

Anız Yakmanın Cezai Yaptırımları Nelerdir?

2872 Sayılı Çevre Kanunu ek 1. Maddesi (c) bendine aykırı anız yakanlara dekar başına 73,68 TL idari para cezası uygulanır. Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda ceza 5 (beş) kat arttırarak uygulanmaktadır.

Çiftçimizin ana geçim kaynağı ve insan beslenmesinin ilk safhasını oluşturan toprağın yok olmasını engellemek ve kanunlar önünde suçlu duruma düşmemek için anızları yakmayalım ve yakanları ihbar edelim.